TAŞ YIKAMA

Taş yıkama, yıkamacılığın temel ve önemli bir işlemidir. Bu yıkamada, konfeksiyon ürünleri pomza taşı kullanılarak yıkanır. Ürünlerin birbirine sürtünüp ovalaması, kullanılan taşlar yardımıyla hızlandırılarak bir yıkama efekti elde edilir. Ortaya çıkan efekt, oldukça yüzeysel olup, tüylenmeyi de beraberinde getirir.

KURU TAŞLAMA ( KAR YIKAMA ) 

Konfeksiyon ürünleri kimyasal madde emdirilmiş taşlarla susuz ortamda işleme tabi tutulur. Kimyasal olarak genellikle permanganat veya hipoklorit kullanılır. Derin nokta efektlerin elde edildiği bir yıkama çeşididir. Bu tür yıkamalarda, yıkama sonrasında elde edilecek renk, tamamen kumaşın boyama aşamasında kullanılan boyarmaddelerin kar yıkamada kullanılan kimyasallara karşı olan haslık değerlerine bağlı olarak değişir.

Günümüzde yukarıda söz konusu olan renk açıcı kimyasallar çeşitli dolgu maddelerine emdirilerek veya karıştırılarak da kullanılmakta, böylece taşın özellikle örgü mamullerde ortaya çıkardığı delik gibi sorunlar da engellenmektedir.

ENZİM TAŞ YIKAMA

Taş yıkama sonucu elde edilen efektlerden daha derin yıkama efektlerinin istendiği durumlarda, pomza taşının yanı sıra taş enzimi diye adlandırılan nötral enzimler de birlikte kullanılır. Sadece taş ile yapılan yıkamalarda görülen tüylenme problemi , bu yıkamada enzim kullanıldığı için yaşanmaz. Enzimler canlı mikro organizmalar tarafından yapılan protein molekülleridirler. 

Enzimler kullanıldıkları zaman meydana gelen aşınma aslında enzimler olmaksızın da gerçekleşebilirler. Ancak enzimler aşınmanın meydana gelebilmesi için gereken başlangıç enerjisini azaltarak, aşınmanın daha hızlı gerçekleşmesini sağlarlar. Yani reaksiyonda bir katalizatör olarak görev yaparlar. Bu sebeble enzimler biyolojik katalizatörler olarak adlandırılabilir. Başta denim olmak üzere bir çok tekstil ürününün yıkanmasında sellülaz enzimleri kullanılırlar. Sellülozu parçalayarak tekstil ürününün efekt almasını sağlarlar.

Enzimler denim mamüllerin taşlanması sırasında taş ile birlikte veya tek başlarına kullanılırlar. İşletmelerde işlemin enzim, enzim+taş veya sadece taş ile yapılıp yapılmayacağına istenilen etkiye göre karar verilir çünkü bu işlemlerin hepsi arasında ufak farklılıklar vardır.

 Örneğin mekanik etkiyle elde edilen her renk kimyasal olarak elde edilen renge göre daha gri ve mattır.(indigo boyalı mallarda). Yıkama makinalarında mekanik etkiyi oluşturan faktörler aşağıda sıralanmıştır:

- taş

- yıkama makinasının devri

- tambur çapı(malın düşüş yüksekliği)

- makinanın kanat yapısı

- makinanın tambur yapısı(tambur delikleri)

- makinadaki mal adeti ve su miktarı

Kimyasal olarak(enzimle) elde edilen efektler ise daha noktasaldır. Enzimle elde edilen efektlerin bir başka farklılığı ise daha canlı ve parlak olmalarıdır. Özellikle ince kumaşların taşlanmasında taş yerine enzim tercih edilir çünkü taşın ince kumaşları parçalaması mümkündür ama unutmamak gereken bir nokta da enzimlerin de kullanım miktarları ve süreleri ayarlanmaz ise mamulün yıpranmasına ve mukavemet kaybına yol açacaklarıdır. Açık renk ve yüksek miktarda efekti olan mallarda enzim ve taş birlikte kullanılır çünkü ancak bu sayede istenilen renk ve efekt elde edilir.

Taş+cellulase enzimlerinin avantajları

- yıkama süresinin kısalması

- yüksek kontrast

- canlı ve parlak renkler

- yıkama makinasında düşük yıpranma

Taş enzimleri değişik şekillerde sınıflandırılabilir. Bu sınıflandırmanın en yaygın olanı çalışma ph‘larına göre yapılan sınıflandırmadır. Bu şekilde enzimler ikiye ayrılır:

1-) nötral sellülaz enzimleri

2-) asit sellülaz enzimleri

i-) asit taş enzimleri

ii-) anti-pilling enzimler

RİNSE YIKAMA

Ürüne olabildiğince az yıkama efekti verilerek yalnızca çekmezlik ve tuşe kazandırmak amacıyla yapılan durulamalardır